Özgül olmayan savunma mekanizmaları fiziksel engeller, fagositler, doğal katil hücreler, interferonlar, iltihaplanmalar ve ateşlenmelerdir.
Fiziksel Engeller
Vücudu kaplayan deri, ter, gözyaşı, mide sıvısı, tükürük, yağ bezi, içerdikleri antimikrobik salgılar ile mikropların vücuda girmesini engeller.
Vücuda mikropların girebileceği sindirim, solunum, ürogenital sistem gibi dışa açılan sistemlerin kaplı olduğu epital dokunun salgıladığı mukus bazı
özel enzimler, asidik PH ortamları
vücudu mikroplara karşı korur.
Fagositozler
Vücuda giren hastalık yapıcılara karşı ilk görev yapan hücrelerdir.
Sadece mikroorganizmaları değil, yabancı bileşikleri de vücuttan uzaklaştırırlar.
Akyuvarların bazı çeşitleri ve bazı bağ doku hücreleri, fagositoz ile hücre içine aldıkları mikroorganizmaları sindirim yolu ile parçalayarak etkisiz hale getirir.
Doğal katil Hücreler
Tümörler, kanserleşmiş hücreler ve virüs bulaştığı için zarlarında farklı antijenlerin oluştuğu hücrelerin yok edilmesini sağlar.
Salgıladıkları lizozom enzimleri ile farklılaşmış veya enfekte olmuş hücrelerin yok edilmesini sağlarlar.
Doku ve organ nakillerinin reddinde en önemli faktör doğal katil hücrelerdir.
İnterferonlar
Virüslere karşı üretilen özel antimikrobiyal protenlerdir.
Bazı akyuvar çeşitlerinden ve virüsle enfekte olmuş hücrelerden üretilir.
İnterferon, normal bir hücreyle temas ettiğinde hücre zarındaki reseptörlere bağlanarak sitoplazmada antiviral proteinlerin sentezlenmesini sağlar.
Ateşlenme
Vücut sıcaklığında bir miktar artış, bağışıklık sisteminin bir tepkisi olarak ortaya çıkar.
Fagositik hücreler bakterileri imha ettiklerinde bakteri hücre duvarından bazı maddelerin dolaşım sistemine geçmesine neden olurlar. Bu maddeler bağışıklık sistemi hücrelerini uyararak
özel kimyasalların salgılanmasını uyarır. Salgılanan kimyasallar vücut sıcaklığını kontrolüyle görevli hipotalamusu uyarır.
Hipotalamus ise vücut sıcaklığını arttırır.
Normal sınırlar içerisinde hastalık durumunda vücut ısısının artması faydalıdır. Çünkü yüksek vücut sıcaklığı interferonların daha etkili çalışmasını sağlar,
fagositik hücrelerin etkinliğini arttırır.
İltihaplanma (Yangısal Tepki)
Zarar görmüş veya mikroorganizmalar tarafından enfekte edilmiş dokularda iltihaplanma ortaya çıkar.
İltihaplanma sırasında bölgede öncelikle damar geçirgenliği ve kan akış hızı artar. Bu sayede bağışıklıkta görevli olan hücrelerin ve pıhtılaşma faktörlerinin
yaralanma bölgesine daha hızlı ulaşması sağlanır.
Akyuvarlar yaralı dokudaki hastalık yapıcı faktörleri yok ederler. Bir süre sonra pıhtılaşma faktörleri bölgede pıhtılaşmayı sağlayarak mikropların
sağlıklı dokulara yayılmasını engeller.