Humoral (sıvısal) Bağışıklık

B lenfositleri ve B lenfositlerinden farklılaşan plazma hücrelerinin antikorları tarafından sağlanır.

B lenfositlerinden bazıları hafıza hücrelerine dönüşerek aynı mikropla tekrar karşılaşıldığında hızla antikor cevabı oluşmasını sağlar.

Hücresel Bağışıklık

T lenfositleri tarafından sağlanır.

T lenfositler antijene doğrudan temas ederek, salgıladığı özel salgılarla (perforin) hücrelerinin ölümüne neden olur.

Çok hücreli parazitler, mantarlar, kanserli hücreler, doku nakillerinde aktarılan hücreler, bakteriler veya virüs ile enfekte olmuş hücrelere karşı koruma sağlar.

Aktif Bağışıklık

Hastalık etkeni antijenin vücuda girmesi ve vücudun bu antijene karşı B ve T lenfositleriyle savunma yapmasıdır. İki şekilde kazanılır. Birincisi hastalığın geçirilmesi, ikincisi aşıyla sağlanır. Kızamık ve kabakulak hastalığı geçiren bir kişi aktif bağışıklık kazanmış olur.

Aşı ise hastalanmadan önce sağlıklı bireylere yapılır. Aşıda hastalık etkeni zayıflatılmış antijen yada bakteri toksinleri vücuda enjekte edilir. Çiçek, çocuk felci, kuduz, kızamık, kabakulak ve hebatit b gibi hastalıklara karşı aşı geliştirilmiştir.

Pasif bağışıklık

Başka bir canlının vücudunda geliştirilmiş antikorların hasta kişiye verilmesiyle kazanılmış bağışıklıktır. Hazır antikorlar serum ile verilir.

Serum biyoteknoloji ile bakterilerden yada at veya sığır gibi hayvanların kanından elde edilir. Tedavi amaçlıdır. Koruyucu değildir. Etkisi kısa sürelidir.

Alerji

Bazı maddelere karşı vücudun gösterdiği fiziksel veya kimyasal tepkidir. Alerjen madde vücutta T lenfositler ile karşılaştığında T lenfositler uyarılır. Alerjenin bulunduğu bölgede bağışıklık hücreleri hızla çoğalır ve antikor üretimi başlar. Bağışıklık hücrelerinden salgılanan kimyasallar, dokuda sağlıklı hücrelerin işlevini bozar. Mukus salgısında artma, kılcal damarlarda genişleme, damar geçirgenlğinde artma, dokuda kaşıntı, kızarıklık, şişlik gibi belirtiler yaratır.

Polen, toz, bakteri, kozmetik ürünler, süt, yumurta, fıstık, antibiyotik vb. maddeler alerjik reaksiyona neden olur.

Alerjen br madde T lenfostleri ile karşılaştığında B lenfositlerde uyarılır. Ve plazma hücreleri çok sayıda antikor üretir. Antikorlar bağ dokuda yer alan mast hücrelerini uyarır. Mast hücrelerinden salgılanan histamin yangısal tepkiye neden olur.